W niedzielę wieczorem spożywałem alkohol – piwo ze znajomymi. Wypiłem około 3 puszek piwa o pojemności 0,5 litra każda. Gdy zabrakło alkoholu, stwierdziłem, że kontynuowanie spotkania „na sucho” nie ma sensu, więc wyszedłem i udałem się do swojego domu rowerem. Podczas jazdy rowerem około godziny 22.00 na drodze wewnętrznej prowadzącej do bloku mieszkalnego zostałem zatrzymany do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy policji, którzy podali mnie badaniu za zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Wynik badania był pozytywny – 0,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Nie byłem dotychczas karany sądownie i mam 20 lat. Jakie będą prawdopodobne konsekwencje mojego zachowania?
Odpowiedź: Jazda rowerem w stanie nietrzeźwości po drodze wewnętrznej jest kwalifikowana jako przestępstwo wyczerpujące dyspozycję art. 178a § 2 kk (skrót „kk” oznacza zwrot „kodeksu karnego”). Zgodnie z art. 178a § 2 kk kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1 (tj. pojazd mechaniczny), podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Natomiast w oparciu o art. 115 § 16 pkt 2 kk stan nietrzeźwości w rozumieniu kodeksu karnego zachodzi wtedy, gdy zawartość alkoholu w 1 dm³ (1 l) wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Istotnym jest, że w dniu 04 września 2010 roku weszła w życie nowelizacja kodeksu karnego odnośnie art. 178a § 2 kk, która rozszerzyła zakres obowiązywania tego przepisu m.in. o jazdę rowerem w stanie nietrzeźwości w strefie ruchu (a nie tylko na drodze publicznej i strefie zamieszkania – jak było poprzednio). W konsekwencji powyższego jazda rowerem w stanie nietrzeźwości w strefie ruchu – definiowanej jako obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi (art. 2 pkt 16 a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 roku Nr 108, poz.908 z późn.zm.) – stanowi występek z art. 178a § 2 kk począwszy od dnia 04 września 2010 roku. Gdyby zatem przedmiotowe zachowanie miało miejsce przed dniem 04 września 2010 roku, to nie stanowiłoby przestępstwa.
Istotnym jest także, iż począwszy od dnia 25 lutego 2011 roku weszła w życie kolejna nowelizacja kodeksu karnego w zakresie art. 42 § 2 kk, która wprowadziła nowe, korzystniejsze dla sprawców czynów z art. 178a § 2 kk zasady orzekania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. W świetle tejże nowelizacji sąd nie jest aktualnie obowiązany do orzekania zakazu prowadzenia wszelkich albo określonego rodzaju pojazdów mechanicznych wobec tzw. „pijanych rowerzystów” (co miało miejsce do dnia 24 lutego 2011 roku), lecz może poprzestać na orzeczeniu np. zakazu prowadzenia rowerów. W związku z tym wymaga podkreślenia, że sąd nadal może orzec względem „pijanego rowerzysty” zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych (np. do których kierowania uprawnia prawo jazdy kategorii B), lecz nie musi tego uczynić, a zatem brak jest obecnie automatyzmu w orzekaniu, pozostawiono większą swobodę sądowi.
W rezultacie powyższego sprawcy przedmiotowego występku zostanie najprawdopodobniej wymierzona kara pozbawienia wolności do 1 roku z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 – 5 lat próby (art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 2 kk). Zważywszy, iż sprawca przestępstwa jest młodocianym (tj. w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat – art. 115 § 10 kk), okres próby w minimalnym wymiarze przewidzianym przez ustawę uległ u niego podwyższeniu do lat 3 (w przeciwieństwie do „dojrzalszych” sprawców, względem których okres próby w minimalnym wymiarze wynosi 2 lata). Alternatywnie sprawcy przestępstwa może zostać wymierzona kara grzywny w wymiarze od 10 do 540 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę od 10 złotych do 2.000 złotych (a zatem wysokość grzywny będzie stanowić iloczyn wymienionych cyfr) (art. 33 § 1 i 3 kk) albo kara ograniczona wolności od 1 miesiąca do 12 miesięcy (art. 34 § 1 kk). Wymaga podkreślenia, że wobec sprawcy czynu z art. 178a § 2 kk można warunkowo umorzyć postępowanie karne (art. 66 § 1 i 2 kk).
KK
