Bezpłatne porady dla mieszkańców powiatu wołomińskiego

Jak starać się o rentę

Jak starać się o rentę

Pani Anna zamierza wystąpić do ZUS o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Jakie musi spełnić warunki i jakie dokumenty dostarczyć? Czy od decyzji ZUS można się odwołać?

 

Przy staraniach o przyznanie renty należy przedstawić ZUS zaświadczenia o stanie zdrowia

wydane przez lekarzy prowadzących leczenie oraz stosowne dokumenty potwierdzające staż pracy, czyli okresy składkowe i nieskładkowe.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy,

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3. niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych przepisami ustawy emerytalnej, np. w okresie ubezpieczenia (art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej).

 

Decyzję o niezdolności do pracy (całkowitej lub częściowej) wydaje lekarz orzecznik z ZUS.

 

Od niekorzystnej decyzji lekarza orzecznika można się odwołać do komisji lekarskiej ZUS. Trzeba to zrobić w lokalnej placówce ZUS, w ciągu 14 dni od otrzymania pisma. Jeśli komisja podtrzyma stanowisko lekarza, ZUS nie przyzna renty. Od decyzji ZUS można się odwołać.

 

Warunek posiadania odpowiedniego stażu pracy jest spełniony, gdy:

 

1. Ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

• jeden rok — jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem dwudziestu lat;

• dwa lata — jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku od 20 do 22 lat;

• trzy lata — jeśli niezdolność do pracy powstała powyżej 22 i do 25 lat;

• cztery lata — jeśli niezdolność do pracy powstała powyżej 25 do 30 lat;

• pięć lat — jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat (art. 58 ust. 1 ustawy emerytalnej).

Albo:

2. Jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, wówczas automatycznie przyjmuje się, że warunek posiadania odpowiedniego stażu pracy jest spełniony.

Warunek trzeci, który trzeba spełnić, aby otrzymać rentę, to powstanie niezdolności do pracy w odpowiednim momencie, czyli:

Wariant A: niezdolność do pracy musi powstać w okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wariant B: osoba starająca się o rentę legitymuje się co najmniej 20-letnim w przypadku kobiety i 25-letnim w przypadku mężczyzny okresem składkowym i nieskładkowym i została uznana za całkowicie niezdolną do pracy.

 

Odwołanie

W razie wydania decyzji odmownej przez ZUS ubezpieczonemu przysługuje prawo złożenia odwołania do sądu okręgowego za pośrednictwem ZUS w terminie miesiąca od dnia doręczenia odpisu decyzji. Z wniesieniem odwołania do sądu nie wiążą się żadne opłaty.

 

Wysokość renty

 

Najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, najniższa renta rolnicza i najniższa renta rodzinna to w 2013 roku 799,18 zł brutto.

Najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową to 959,02 zł brutto, a z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową to 736,06 zł brutto.

Przy wyliczaniu świadczenia ma znaczenie to, ile zarabialiśmy.

 

Dorabianie

 

Osoby na rencie z tytułu niezdolności do pracy, a także te na rencie rodzinnej, mogą dorabiać, ale muszą uważać na ustawowe limity. Jeśli je przekroczą i zarobią więcej, mogą stracić część świadczenia lub może zostać im ono odebrane.

Zgodnie z prawem można dorobić do 70 procent przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (od 1 grudnia 2012 r. to 2457,20 zł brutto).

Po przekroczeniu tego progu renta jest zmniejszana.

Jeśli limit zostanie przekroczony o 130 procent przeciętnego wynagrodzenia (4563,83 zł brutto), to ZUS wstrzyma wypłatę renty.

 

Nie zmniejsza się ani nie zawiesza, niezależnie od wysokości dodatkowego przychodu, rent inwalidy wojennego i rent inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową, a także rent rodzinnych po tych inwalidach.