10 maja 2010 r. pracodawca, Urząd w R., wystąpił do sądu z żądaniem zasądzenia od pracownika Mariusza M. odszkodowania w wysokości jego trzymiesięcznego wynagrodzenia, tj. kwoty 9000 zł, wskazując, że 2 lutego 2010 r. pracownik bez uzasadnienia rozwiązał umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy, powołując się na niewyrażenie zgody na udzielenie mu urlopu wychowawczego. Zdaniem pracodawcy w warunkach polskich przyjęte jest, że z urlopu wychowawczego korzystają kobiety, a z ponieważ żona powoda jest zatrudniona w szkole, to skorzystanie przez nią z takiego urlopu nie stanowiłoby dla jej pracodawcy problemu. Z kolei w Urzędzie w R. realizowany był ważny projekt finansowany ze środków unijnych i obecność Mariusza M. była z punktu widzenia pracodawcy niezbędna. Czy powództwo pracodawcy zostanie uwzględnione?
Pracodawcy przysługuje prawo domagania się od pracownika odszkodowania w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia, jeżeli pracownik bez uzasadnionej przyczyny rozwiąże umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (tj. ze skutkiem natychmiastowym).
Pracodawca Mariusza M. nie udzielając pracownikowi urlopu wychowawczego, dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Pracodawca miał bezwzględny obowiązek udzielenia pracownikowi urlopu wychowawczego i to niezależnie od tego, czy obecność Mariusza M. w pracy była z punktu widzenia pracodawcy niezbędna i czy małżonka Mariusza M. mogła korzystać z tego urlopu u swojego pracodawcy.
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest bowiem udzielenie pracownikowi legitymującemu się co najmniej sześciomiesięcznym stażem pracy i posiadającemu dziecko, które nie ukończyło 4. roku życia, urlopu wychowawczego. Ważne jest to, że udzielenia urlo-pu wychowawczego mogą domagać się zarówno ojciec, jak i matka dziecka, przy czym oboje rodzice mogą korzystać z urlopu wychowawczego jednocześnie przez okres maksymalnie trzech miesięcy.
Obowiązek udzielenia urlopu wychowawczego powstaje w momencie złożenia przez pracow-nika wniosku, a pracodawca nie może odmówić pracownikowi zgody na taki urlop czy uza-leżniać jej od spełnienia dodatkowych warunków (np. znalezienia zastępcy na czas nieobec-ności pracownika, dokończenia projektu, udowodnienia, że drugi z rodziców nie ma możli-wości skorzystania z takiego urlopu, itp.) ani wymagać, aby urlop został przesunięty na inny, bardziej korzystny dla pracodawcy termin. Jeżeli pracodawca nie udzieli pracownikowi urlopu wychowawczego, to pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu dopuszczenia się przez pracodawcę naruszenia podstawowych ob-owiązków wobec pracownika (przy czym może to zrobić tylko w okresie 1 miesiąca od mo-mentu, gdy pracodawca poinformował go o odmowie udzielania urlopu wychowawczego).
Mariusz M. zasadnie rozwiązał umowę o pracę, a pracodawcy nie przysługują w takiej sytuacji żadne roszczenia. To Mariusz M. może domagać się od swojego pracodawcy odszkodowania.
Podstawa prawna: art. 611, art. 55 § 11 i art. 186 Kodeksu pracy
- Prawnik Agnieszka Dybowska
